«Καλύτερα να είσαι πλούσιος, νέος, λευκός και αθλητής, παρά να είσαι φτωχή, γυναίκα, ηλικιωμένη, μαύρη και ανάπηρη...»!!! Σ αυτήν τη λακωνική φράση, εκφράζεται μια πραγματικότητα που οι μάγοι του σύγχρονου μάρκετινγκ προβάλλουν σχεδόν καθημερινά: η πραγματικότητα ενός κόσμου που είναι φτιαγμένος στα μέτρα ενός νεαρού, υγιούς και πετυχημένου άνδρα. Όλα τα άλλα μέλη της κοινωνίας, γυναίκες, ηλικιωμένοι, «ανάπηροι», είναι αναγκασμένοι να προσαρμόσουν τις ανάγκες τους, τις επιθυμίες τους, το ίδιο τους το σώμα, καμμιά φορά και τη συνείδησή τους, στα πρότυπα αυτού του κόσμου
Το «νους υγιής εν σώματι υγιεί» έγινε για μια ακόμη φορά «ένα άρρωστο και μονοδιάστατο μυαλό σε ένα αστραφτερά κατασκευασμένο σώμα». Για όσους δεν μπορούν να προσαρμοστούν, για όσους, για οποιονδήποτε λόγο, αδυνατούν να κατακτήσουν αυτά τα πρότυπα, ο κόσμος αυτός αποδείχνεται αρκετά σκληρός. Και εδώ συναντάμε τον όρο «αναπηρία». Αν υπολογίσουμε ότι ένας στους δέκα ανθρώπους ανήκει στα «άτομα με ειδικές ανάγκες», κι αν λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι η παιδική θνησιμότητα, τουλάχιστον στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, μειώνεται συνεχώς, ότι αυξάνεται το όριο ηλικίας και ότι τα πάσης φύσεως ατυχήματα χρόνο με το χρόνο πολλαπλασιάζονται, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα ποσοστά των ανθρώπων με «ειδικές ανάγκες» θα μεγαλώνουν συνέχεια!
Υπήρχε πάντα το πρόβλημα των ανθρώπων που είχαν ανάγκη από έναν «ειδικό» τρόπο ζωής, με σωματικές και ψυχικές «αναπηρίες»; Ιστορικά, τέτοιο πρόβλημα δεν υπήρξε, στο βαθμό τουλάχιστο που υφίσταται σήμερα. Όχι βέβαια επειδή δε γεννιόντουσαν παιδιά με νοητικές ή σωματικές «ανεπάρκειες». Αλλά δεν υπήρξε, επειδή ακριβώς αυτές οι καταστάσεις δε βιώνονταν ως πρόβλημα. Το ότι επικρατούσε οικιακή οικονομία με στενούς δεσμούς κοινωνικής αλληλεγγύης έδινε μια ελάχιστη θέση στους ανθρώπους με κάποια μορφή «αναπηρίας». Η αναγωγή των «αναπήρων» σε πρόβλημα, άρχισε με την εμφάνιση του νέου τρόπου παραγωγής. Ξεκίνησε με τις θεμελιώδεις αλλαγές του τρόπου εργασίας, καθώς και της ανθρώπινης συνύπαρξης, που υπαγορεύτηκαν από τη βιομηχανική επανάσταση, τη μισθωτή εργασία, την άνοδο και επέκταση του κράτους, τη ζωή στην πόλη. Είναι ακριβώς η εποχή ανόδου του αστικού πολιτισμού, η οποία εγκαινίασε την εποχή της κοινωνικής περιθωριοποίησης των πάσης φύσης «αναπήρων» Η άνοδος των πόλεων συμπίπτει με την άνοδο ενός νέου τρόπου παραγωγής, που βασίζεται στη χρηματική οικονομία και το κέρδος. Η λατρεία της παραγωγικότητας επιβάλλει να γίνουν κοινωνικά αποδεκτοί μόνο όσοι μπορούν να διαθέσουν δύο μάτια, δύο χέρια, δύο πόδια, έναν εγκέφαλο και πέντε αισθήσεις στο βωμό του κέρδους. Αυτοί που θεωρούνται μη κανονικοί καταδικάζονται σε έναν αργό θάνατο που λέγεται κοινωνική απομόνωση. Όσο περισσότερες ακροβατικές ικανότητες χρειάζεται ένας άνθρωπος για να ζήσει στη σημερινή πόλη, τόσο περισσότεροι θα στιγματίζονται ως «ανάπηροι». Η πόλη, που σήμερα πολύ λίγο θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ως ορθολογικά δομημένη, αναπαράγει την κυρίαρχη ηθική. Μια ηθική που επιβάλλει στον καθένα μας θέσεις σύμφωνα με τις ικανότητές του. Μια ηθική που επιβάλλει τον κάθετο διαχωρισμό και τα γκέτο, είτε πρόκειται για φοιτητές, είτε για τρελούς, είτε για «ανάπηρους», απαγορεύοντας την οριζόντια επικοινωνία μεταξύ τους!
Η «αναπηρία» από μόνη της αποκαλύπτει μιαν άλλη συλλογική αναπηρία: την αναπηρία της πολιτιστικής κοινότητας της πόλης. Δείχνει ακριβώς την αδυναμία της εμπορευματικής κοινωνίας να παράγει εκείνη την αλληλεγγύη που είναι απαραίτητη για την ενσωμάτωση και αποδοχή της «αναπηρίας» ως μια κανονικότητα άλλης μορφής. Τα διάφορα ιδρύματα εξυπηρετούν τη μετάθεση της ευθύνης για την περίθαλψη των «αναπήρων» από το στενό οικογενειακό περιβάλλον στο κράτος ή σε άλλους φορείς, ιδιωτικούς. Οι «στραβοί», οι «κουτσοί», και οι «καθυστερημένοι» εξορίζονται και αφορίζονται, μη τυχόν και τους δει κανένα μάτι και χαλάσει η όμορφη εικόνα της πόλης μας Χρειάζεται να αναπτυχθούν στο περιβάλλον της πόλης σχέσεις αλληλεγγύης, που να υπαγορεύουν να βλέπουμε τους «ανάπηρους» ως ανθρώπους που έχουν ανάγκη την κοινωνική συμπαράσταση και αλληλεγγύη, στο βαθμό που την έχουμε ανάγκη και εμείς εξάλλου, για να αναπτύξουν τις ικανότητές τους. Και κυρίως, με δεδομένο ότι όλοι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν την πόλη και να συμμετέχουν στις διαδικασίες της, είναι καιρός να απαιτήσουμε και να επιβάλουμε να ανοίξει αυτό το απόρθητο φρούριο στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Γιατί τελικά μέσα από το λάκκο των ανάπηρων πόλεων, ή οι πόλεις θα γίνουν ανθρώπινες για όλους ή δε θα είναι για κανέναν ο Δανιήλ.
Πηγή Πληροφοριών: www.emprosnet.gr
Το «νους υγιής εν σώματι υγιεί» έγινε για μια ακόμη φορά «ένα άρρωστο και μονοδιάστατο μυαλό σε ένα αστραφτερά κατασκευασμένο σώμα». Για όσους δεν μπορούν να προσαρμοστούν, για όσους, για οποιονδήποτε λόγο, αδυνατούν να κατακτήσουν αυτά τα πρότυπα, ο κόσμος αυτός αποδείχνεται αρκετά σκληρός. Και εδώ συναντάμε τον όρο «αναπηρία». Αν υπολογίσουμε ότι ένας στους δέκα ανθρώπους ανήκει στα «άτομα με ειδικές ανάγκες», κι αν λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι η παιδική θνησιμότητα, τουλάχιστον στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, μειώνεται συνεχώς, ότι αυξάνεται το όριο ηλικίας και ότι τα πάσης φύσεως ατυχήματα χρόνο με το χρόνο πολλαπλασιάζονται, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα ποσοστά των ανθρώπων με «ειδικές ανάγκες» θα μεγαλώνουν συνέχεια!
Υπήρχε πάντα το πρόβλημα των ανθρώπων που είχαν ανάγκη από έναν «ειδικό» τρόπο ζωής, με σωματικές και ψυχικές «αναπηρίες»; Ιστορικά, τέτοιο πρόβλημα δεν υπήρξε, στο βαθμό τουλάχιστο που υφίσταται σήμερα. Όχι βέβαια επειδή δε γεννιόντουσαν παιδιά με νοητικές ή σωματικές «ανεπάρκειες». Αλλά δεν υπήρξε, επειδή ακριβώς αυτές οι καταστάσεις δε βιώνονταν ως πρόβλημα. Το ότι επικρατούσε οικιακή οικονομία με στενούς δεσμούς κοινωνικής αλληλεγγύης έδινε μια ελάχιστη θέση στους ανθρώπους με κάποια μορφή «αναπηρίας». Η αναγωγή των «αναπήρων» σε πρόβλημα, άρχισε με την εμφάνιση του νέου τρόπου παραγωγής. Ξεκίνησε με τις θεμελιώδεις αλλαγές του τρόπου εργασίας, καθώς και της ανθρώπινης συνύπαρξης, που υπαγορεύτηκαν από τη βιομηχανική επανάσταση, τη μισθωτή εργασία, την άνοδο και επέκταση του κράτους, τη ζωή στην πόλη. Είναι ακριβώς η εποχή ανόδου του αστικού πολιτισμού, η οποία εγκαινίασε την εποχή της κοινωνικής περιθωριοποίησης των πάσης φύσης «αναπήρων» Η άνοδος των πόλεων συμπίπτει με την άνοδο ενός νέου τρόπου παραγωγής, που βασίζεται στη χρηματική οικονομία και το κέρδος. Η λατρεία της παραγωγικότητας επιβάλλει να γίνουν κοινωνικά αποδεκτοί μόνο όσοι μπορούν να διαθέσουν δύο μάτια, δύο χέρια, δύο πόδια, έναν εγκέφαλο και πέντε αισθήσεις στο βωμό του κέρδους. Αυτοί που θεωρούνται μη κανονικοί καταδικάζονται σε έναν αργό θάνατο που λέγεται κοινωνική απομόνωση. Όσο περισσότερες ακροβατικές ικανότητες χρειάζεται ένας άνθρωπος για να ζήσει στη σημερινή πόλη, τόσο περισσότεροι θα στιγματίζονται ως «ανάπηροι». Η πόλη, που σήμερα πολύ λίγο θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ως ορθολογικά δομημένη, αναπαράγει την κυρίαρχη ηθική. Μια ηθική που επιβάλλει στον καθένα μας θέσεις σύμφωνα με τις ικανότητές του. Μια ηθική που επιβάλλει τον κάθετο διαχωρισμό και τα γκέτο, είτε πρόκειται για φοιτητές, είτε για τρελούς, είτε για «ανάπηρους», απαγορεύοντας την οριζόντια επικοινωνία μεταξύ τους!
Η «αναπηρία» από μόνη της αποκαλύπτει μιαν άλλη συλλογική αναπηρία: την αναπηρία της πολιτιστικής κοινότητας της πόλης. Δείχνει ακριβώς την αδυναμία της εμπορευματικής κοινωνίας να παράγει εκείνη την αλληλεγγύη που είναι απαραίτητη για την ενσωμάτωση και αποδοχή της «αναπηρίας» ως μια κανονικότητα άλλης μορφής. Τα διάφορα ιδρύματα εξυπηρετούν τη μετάθεση της ευθύνης για την περίθαλψη των «αναπήρων» από το στενό οικογενειακό περιβάλλον στο κράτος ή σε άλλους φορείς, ιδιωτικούς. Οι «στραβοί», οι «κουτσοί», και οι «καθυστερημένοι» εξορίζονται και αφορίζονται, μη τυχόν και τους δει κανένα μάτι και χαλάσει η όμορφη εικόνα της πόλης μας Χρειάζεται να αναπτυχθούν στο περιβάλλον της πόλης σχέσεις αλληλεγγύης, που να υπαγορεύουν να βλέπουμε τους «ανάπηρους» ως ανθρώπους που έχουν ανάγκη την κοινωνική συμπαράσταση και αλληλεγγύη, στο βαθμό που την έχουμε ανάγκη και εμείς εξάλλου, για να αναπτύξουν τις ικανότητές τους. Και κυρίως, με δεδομένο ότι όλοι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν την πόλη και να συμμετέχουν στις διαδικασίες της, είναι καιρός να απαιτήσουμε και να επιβάλουμε να ανοίξει αυτό το απόρθητο φρούριο στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Γιατί τελικά μέσα από το λάκκο των ανάπηρων πόλεων, ή οι πόλεις θα γίνουν ανθρώπινες για όλους ή δε θα είναι για κανέναν ο Δανιήλ.
Πηγή Πληροφοριών: www.emprosnet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου